In de reeks Annalen van het Thijmgenootschap schrijft Centrum Èthos aan een bundel over het geopolitieke denken in Europa. Lange tijd was spreken over geopolitiek in veel van de bestuurskamers ongewenst. Zaken als macht, identiteit en territorium behoorden tot het verleden in het denken en doen van regeringsleiders en Brusselse beleidsmakers. Binnen de Europese Unie was er ruimte voor markt en moraal, maar macht werd toch al snel gezien als iets gevaarlijks en ouderwets.
De Russische inval op de Krim in 2014, geopolitieke spanningen met China, migratiestromen, de terugkeer van grenzen en vele andere voorbeelden tonen aan dat geopolitiek denken geen overbodige luxe is. Dat wil zeggen dat men moet nadenken en een publiek debat dient te voeren over zaken zoals macht, identiteit en territorium. De Russische inval februari jongstleden laat andermaal zien dat markt en moraal óók machtsfactoren kunnen zijn, maar dat zij niet voldoende zijn als andere actoren spelen volgens andere regels.
De Europese Unie en het denken in veel van de lidstaten laat de laatste jaren een kentering zien. Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen noemde haar commissie bij aantreden dan ook een ‘geopolitieke commissie’. Die terugkeer van geopolitiek denken is sinds de Russische aanval van 24 februari 2022 geen keuzemogelijkheid meer, maar een noodzakelijkheid.
Om bij te dragen aan het publieke debat over de geopolitieke realiteit schrijft Centrum Èthos deze essaybundel. Daarin wordt niet simpelweg meegegaan met het populaire denken, maar worden mogelijkheden voor geopolitiek denken gewogen, wordt historisch bezien welke sporen er aanwezig zijn binnen de Europese Unie en wordt er genuanceerd gekeken naar een eigen plek in de wereld voor Europa.
Bijdragen in de bundel zijn er van Haroon Sheikh, Govert Buijs, Luuk van Middelaar, Monika Sie Dhian Ho, Frans-Paul van der Putten, Paul Scheffer, Trineke Palm, René Cuperus, Paul Timmers en Eelke de Jong.
In het najaar van 2022 wordt het geschrift gepubliceerd door Academische Uitgeverij Eburon en zal het gepresenteerd worden op een themabijeenkomst waar de auteurs met elkaar in debat gaan over de actuele geopolitieke ontwikkelingen.
Voor vragen en/of opmerkingen kunt u e-mailen naar centrum.ethos@vu.nl of bellen naar 0655817845.