Ad Verbrugge in gesprek met Arief Hühn: big tech en data-infrastructuur

Dat techgiganten zoals Google, Facebook en Amazon zeer machtig zijn wordt steeds duidelijker. De vraag is hoe we er mee omgaan en wat er aan te doen is. In gesprek met Ad Verbrugge legt Arief Hühn, hoofd van Denktank FreedomLab, uit waarom hij niet in een wereld wil leven waar technologie zich op deze manier ontwikkelt en 'big tech' zoveel macht heeft. De centrale vraag volgens hem: “Hoe besturen we de data-infrastructuur?” Welke oplossingen ziet Hühn? Allereerst pleit hij voor een bewustwording dat technologie in ontwerp niet iets neutraals is. Hij ziet een nieuw ecosysteem voor zich waar techbedrijven niet direct beschikking hebben over de data, maar waar de eindgebruiker zelf grip kan houden hierop. Hoe realistisch is dit scenario? Is dit niet een utopie? Hühn denkt van niet. Hij bespreekt concrete oplossingen in de techniek en ziet een unieke kans voor Europa om zich te onderscheiden van het door Amerika bestierde internet.

Ad Verbrugge in gesprek met Martijn van der Linden: digitalisering en ons geldstelsel

In gesprek met Ad Verbrugge vertelt Martijn Jeroen van der Linden hoe ons geldstelsel fundamenteel is veranderd door digitalisering en waarom we nu op een nieuw kantelpunt staan. “Vanaf de jaren ‘80 is de economie in de digitale ruimte geëxplodeerd.” Ongekende groei en dynamiek werd mogelijk. Maar ook: Schulden die met schulden werden gecompenseerd.

Volgens Van der Linden is het stelsel nu onhoudbaar geworden, mede omdat er na de financiële crisis geen fundamentele veranderingen zijn doorgevoerd. Het beleid van de ECB is er volgens hem slechts op gericht om de status quo in stand te houden. Dit systeem werkt ongelijkheid in de hand en is niet democratisch: “De ECB heeft op Sovjet-manier ingegrepen.” Stichting Ons Geld laat sinds 2012 een alternatief geluid horen en staat een fundamenteel ander geldstelsel voor. Hoe zit een dergelijk stelsel eruit en is een transitie vanuit het huidige systeem überhaupt wel mogelijk? Ook: Hoe passen private alternatieven, zoals Libra, in dit plaatje?

Ad Verbrugge in gesprek met Eugene Sutorius: de rol van welsprekendheid in het recht en het tekort aan vormingsonderwijs

Ad Verbrugge in gesprek met Eugene Sutorius, oud-rechter en voorzitter stichtingsbestuur DBA, over de Bildung Academie, de rol van welsprekendheid in het recht en het tekort aan vormingsonderwijs binnen het hoger onderwijs.

Eugene Sutorius was er vanaf het begin bij toen de Bildung Academie werd opgericht. Als docent retorica aan de UvA had hij al lang de diep gekoesterde wens samen met studenten vormingsonderwijs op te zetten. Naar zijn idee is er binnen het huidige onderwijssysteem een enorm tekort aan persoonlijke vorming, waarbij het bijvoorbeeld gaat over zaken als meesterschap, welsprekendheid en hoe mens te zijn in de moderne maatschappij. Samen met Ad Verbrugge bespreekt hij bij Voor de Ommekeer de waarde van persoonlijke vorming in het onderwijs, de kracht van welsprekendheid en het belang van het ontwikkelen van morele intuïties. Wat hem betreft beginnen eerder vandaag dan morgen met het uitrollen van Bildungonderwijs: “We lopen straks echt vast als we dit niet in het curriculum krijgen.”

Ad Verbrugge in gesprek met Boris van der Ham: het belang van de Nederlandse taal voor onze culturele identiteit.

Onlangs publiceerde Boris van der Ham een stuk in de Volkskrant waarin hij betoogt dat Nederlanders erg stiefmoederlijk om gaan met onze Nederlandse taal. Zijn conclusie: Het zou juist goed zijn volop in te zetten in beheersing van het Nederlands, al was het maar omdat er ook veel discussie en onvrede is in de samenleving over onze cultuur. In dit gesprek gaat hij in op zijn betoog en vertelt hij vanuit zijn ervaring binnen de culturele sector over de risico’s van het niet serieus nemen van je eigen taal. “De verankering van de Nederlandse taal in cultuurproducten wordt heel beperkt gehouden, wat geen recht doet aan de diversiteit van het Nederlands.” Dat wij Nederlanders zo instrumenteel omgaan met onze taal komt ook tot uitdrukking in de televisiewereld: “Nederland is bijvoorbeeld heel goed in het maken van documentaires en praatprogramma’s.” Echter, om een verhaal over je cultuur te kunnen articuleren moet je een heel ander register van taal en spraak inzetten, iets waar Nederland toch minder in uitblinkt in vergelijking met bijvoorbeeld Frankrijk. Van der Ham roept dan ook op tot een taaloffensief. Hoe dat in zijn werk gaat legt hij uit in dit gesprek met Ad Verbrugge.

Ad Verbrugge in gesprek met Gabriël van den Brink: over zijn nieuwe boek Heilige Geest

De populariteit van figuren als Jordan Peterson fascineert: Wat heeft de moderne mens eigenlijk te zoeken in oude mythes, Bijbelverhalen en traditionele geslachtsopvattingen? Dit lijkt hopeloos achterhaald. Ook filosoof Gabriël van den Brink zoekt in zijn nieuwe boek naar antwoorden. Volgens Van den Brink wordt onze tijd gedomineerd door te smalle mensbeelden - zoals de homo economicus en de mens als postmodernist - waarin geen adequaat antwoord wordt gegeven op wat de mens daadwerkelijk tot mens maakt. Hoewel uiteenlopend van aard hebben deze twee beelden beiden de neiging de voor-moderne geschiedenis van de mens te verloochenen, terwijl volgens Van den Brink in ons alledaagse leven allerlei elementen uit de gehele menselijke geschiedenis mee-resoneren, en we dat niet zomaar kunnen negeren.

Zo zegt hij over de ideeën van postmodernisten: “Het reduceren van verschillen tussen man en vrouw tot sociale constructies kan je alleen maar zeggen als je op de universiteit werk, geen kinderen hebt gehad en denkt dat alles om het ‘hoofd’ draait”. Volgens Van den Brink roept zo’n eenzijdige blik weerstand op en is het logisch dat de Jordan Petersons van deze wereld daar weer iets heel anders tegenover zetten. Van den Brink wil een stap voorbij deze impasse zetten door een nieuw mensbeeld te ontwikkelen, die ook recht doet aan bevindingen van de wetenschap. Door de menselijke (culturele) evolutie serieus te nemen kunnen we volgens Van den Brink waarden en beginselen ontwaren die overal ter wereld voorkomen. “Ik denk dat er een sfeer is van hogere en eeuwige waarden - een alledaagse transcendentie - die ver uitstijgen boven ons feitelijke leven. Die waarden worden ook continu door de geschiedenis gearticuleerd.” In dit gesprek voelt Ad Verbrugge hem hierover aan de tand.

Ad Verbrugge in gesprek met Ewald Engelen: een analyse van de huidige financiële situatie

De recente Europese parlementsverkiezingen hebben de regering in Italië een stevige boost gegeven in hun strijd tegen Brussel. Salvini meent op basis van deze uitslag een een stevig democratisch mandaat te hebben en lanceerde mede daarom de Mini-BOT. Deze ‘parallelle munt’ is een manier om financiële autonomie weer terug te veroveren en is Brussel een doorn in het oog. Volgens Engelen is deze Italiaanse actie een logische reactie op structurele weeffouten in het ontwerp van de EU. “De EU is in feite een ordoliberaal systeem” dat met name “multinationals bevoordeeld” en “verzorgingsstaten steeds meer uitgemergeld achterlaat”, zo zegt hij in dit gesprek met Ad Verbrugge. Toch hebben deze weeffouten niet alleen consequenties voor het Zuiden van Europa. Ook Nederland heeft behoorlijk wat laten liggen in nasleep van de financiële crisis en dat kan ons duur komen te staan. In dit gesprek analyseert Engelen de huidige financiële situatie en draagt hij de broodnodige oplossingen aan.

Ad Verbrugge in gesprek met Hans Boutellier: over de actualiteit van zijn boek Het seculiere experiment

Ad Verbrugge in gesprek met Hans Boutellier, directeur van het Verwey-Jonker Instituut en hoogleraar Veiligheid en Veerkracht (VU), over de actualiteit van zijn boek Het seculiere experiment, dat onlangs in een nieuwe uitgave verscheen.

Er wordt nogal eens verondersteld dat we in een amoreel tijdperk leven, waarin we ons zogenaamd niets gelegen laten aan hoe een ander zich gedraagt of wat hem of haar drijft zolang er geen extreme grenzen worden overtreden. Maar schijn bedriegt, zegt Hans Boutellier in zijn boek Het seculiere experiment. Hoewel we misschien wel zouden willen dat de moderne mens vrij is om het leven in te richten zoals die dat zelf wil blijkt de praktijk weerbarstiger. Onder andere door de versterkende invloed van sociale media wordt duidelijk dat we juist in een hypermoreel tijdperk leven. Wat de ander doet en denkt komt in onze tijd juist meer en meer onder het vergrootglas te liggen. Hoe zijn we in deze paradoxale situatie aanbeland? In dit gesprek met Ad Verbrugge gaat Hans Boutellier in op een typisch Nederlands bestuursideaal genaamd pragmacratie, en hoe dit naast allerlei positieve effecten ook de ideale voedingsbodem blijkt te zijn voor allerlei tegenstrijdige sociaalpolitieke spanningen in onze tijd.