Ad Verbrugge in gesprek met Ton Bastings: Het veranderende imago van de leraar in de Nederlandse romanliteratuur

Er heeft een afwaardering plaatsgevonden van het beroep leraar”, aldus Ton Bastings. In zijn publicatie ‘Meesters van papier’ onderzoekt Bastings, zelf leraar Nederlands in het middelbaar beroepsonderwijs (MBO), het veranderende imago van de leraar in de Nederlandse romanliteratuur. In gesprek met Ad Verbrugge legt Bastings uit waarom hij voor deze invalshoek heeft gekozen: “Het gaat om beeldvorming en de positie van de leraar in de klas en in de school.” “De leraar bestaat niet meer, het zijn nu coaches geworden.”

Met de intrede van de wet BIO (Beroepen in het Onderwijs) was er een kader geschapen waarbinnen je de leraar kon beoordelen in de klas. De eerste competentie was de interpersoonlijke competentie: “Dat wil zeggen dat de leraar een onderwijsleerklimaat schept waarin de leerling zijn eigen onderwijs vormt en inhoud geeft. Dus de leraar raakt buitenspel.”, aldus Bastings. Van de klassieke driehoek zoals deze bestond, leerling-leerstof-leraar, wordt de hoek van de leraar afgesneden. De leerling komt centraal te staan en de leraar voelt zich geen leraar meer. Het advies van Bastings? Zorg voor meer autonomie en minder bureaucratie voor de leraar. Toch vreest hij voor een nieuwe generatie van coaches voor de klas.

Ad Verbrugge in gesprek met Josse de Voogd: universiteiten gebruiken verkeerde cijfers in het diversiteitsdebat

De cijfers die in het diversiteitsdebat worden gebruikt zijn niet de juiste, stelt Josse de Voogd. De stad wordt als uitgangspunt genomen, terwijl Amsterdam juist de minst gemiddelde gemeente is van Nederland. Op die manier krijg je scheve uitkomsten en worden groepen buiten de stad genegeerd. Met Ad Verbrugge bespreekt deze zelfstandig geografisch onderzoeker de kloof tussen stad en land en de stedelijke vooringenomenheid die heerst binnen universiteit en media. Hoe heeft het foutieve beeld kunnen ontstaan dat de helft van de Nederlanders in de stad woont?

“De universiteit zou kritisch naar de cijfers moeten kijken, in plaats van mee te gaan in de hype”, aldus De Voogd. Het beleid van universiteiten rammelt en een ‘flutrapport’ over diversiteit bezorgt de wetenschap een slecht imago. Zijn er tegengeluiden? Dat wel, maar de sfeer op universiteiten zorgt ervoor dat ze er niet mee naar buiten durven te komen.

Ook wordt de verengelsing op universiteiten besproken. Een onterecht beeld heerst dat huidige studenten op internationale posities terechtkomen. En een uitwisseling naar New York met het idee van diversiteit? “Een uitwisseling naar Etten-Leur leer je meer van dan een uitwisseling naar New York.”

Ad Verbrugge in gesprek met Arief Hühn: big tech en data-infrastructuur

Dat techgiganten zoals Google, Facebook en Amazon zeer machtig zijn wordt steeds duidelijker. De vraag is hoe we er mee omgaan en wat er aan te doen is. In gesprek met Ad Verbrugge legt Arief Hühn, hoofd van Denktank FreedomLab, uit waarom hij niet in een wereld wil leven waar technologie zich op deze manier ontwikkelt en 'big tech' zoveel macht heeft. De centrale vraag volgens hem: “Hoe besturen we de data-infrastructuur?” Welke oplossingen ziet Hühn? Allereerst pleit hij voor een bewustwording dat technologie in ontwerp niet iets neutraals is. Hij ziet een nieuw ecosysteem voor zich waar techbedrijven niet direct beschikking hebben over de data, maar waar de eindgebruiker zelf grip kan houden hierop. Hoe realistisch is dit scenario? Is dit niet een utopie? Hühn denkt van niet. Hij bespreekt concrete oplossingen in de techniek en ziet een unieke kans voor Europa om zich te onderscheiden van het door Amerika bestierde internet.

Ad Verbrugge in gesprek met Martijn van der Linden: digitalisering en ons geldstelsel

In gesprek met Ad Verbrugge vertelt Martijn Jeroen van der Linden hoe ons geldstelsel fundamenteel is veranderd door digitalisering en waarom we nu op een nieuw kantelpunt staan. “Vanaf de jaren ‘80 is de economie in de digitale ruimte geëxplodeerd.” Ongekende groei en dynamiek werd mogelijk. Maar ook: Schulden die met schulden werden gecompenseerd.

Volgens Van der Linden is het stelsel nu onhoudbaar geworden, mede omdat er na de financiële crisis geen fundamentele veranderingen zijn doorgevoerd. Het beleid van de ECB is er volgens hem slechts op gericht om de status quo in stand te houden. Dit systeem werkt ongelijkheid in de hand en is niet democratisch: “De ECB heeft op Sovjet-manier ingegrepen.” Stichting Ons Geld laat sinds 2012 een alternatief geluid horen en staat een fundamenteel ander geldstelsel voor. Hoe zit een dergelijk stelsel eruit en is een transitie vanuit het huidige systeem überhaupt wel mogelijk? Ook: Hoe passen private alternatieven, zoals Libra, in dit plaatje?

Ad Verbrugge in gesprek met Eugene Sutorius: de rol van welsprekendheid in het recht en het tekort aan vormingsonderwijs

Ad Verbrugge in gesprek met Eugene Sutorius, oud-rechter en voorzitter stichtingsbestuur DBA, over de Bildung Academie, de rol van welsprekendheid in het recht en het tekort aan vormingsonderwijs binnen het hoger onderwijs.

Eugene Sutorius was er vanaf het begin bij toen de Bildung Academie werd opgericht. Als docent retorica aan de UvA had hij al lang de diep gekoesterde wens samen met studenten vormingsonderwijs op te zetten. Naar zijn idee is er binnen het huidige onderwijssysteem een enorm tekort aan persoonlijke vorming, waarbij het bijvoorbeeld gaat over zaken als meesterschap, welsprekendheid en hoe mens te zijn in de moderne maatschappij. Samen met Ad Verbrugge bespreekt hij bij Voor de Ommekeer de waarde van persoonlijke vorming in het onderwijs, de kracht van welsprekendheid en het belang van het ontwikkelen van morele intuïties. Wat hem betreft beginnen eerder vandaag dan morgen met het uitrollen van Bildungonderwijs: “We lopen straks echt vast als we dit niet in het curriculum krijgen.”

Ad Verbrugge in gesprek met Boris van der Ham: het belang van de Nederlandse taal voor onze culturele identiteit.

Onlangs publiceerde Boris van der Ham een stuk in de Volkskrant waarin hij betoogt dat Nederlanders erg stiefmoederlijk om gaan met onze Nederlandse taal. Zijn conclusie: Het zou juist goed zijn volop in te zetten in beheersing van het Nederlands, al was het maar omdat er ook veel discussie en onvrede is in de samenleving over onze cultuur. In dit gesprek gaat hij in op zijn betoog en vertelt hij vanuit zijn ervaring binnen de culturele sector over de risico’s van het niet serieus nemen van je eigen taal. “De verankering van de Nederlandse taal in cultuurproducten wordt heel beperkt gehouden, wat geen recht doet aan de diversiteit van het Nederlands.” Dat wij Nederlanders zo instrumenteel omgaan met onze taal komt ook tot uitdrukking in de televisiewereld: “Nederland is bijvoorbeeld heel goed in het maken van documentaires en praatprogramma’s.” Echter, om een verhaal over je cultuur te kunnen articuleren moet je een heel ander register van taal en spraak inzetten, iets waar Nederland toch minder in uitblinkt in vergelijking met bijvoorbeeld Frankrijk. Van der Ham roept dan ook op tot een taaloffensief. Hoe dat in zijn werk gaat legt hij uit in dit gesprek met Ad Verbrugge.

Ad Verbrugge in gesprek met Gabriël van den Brink: over zijn nieuwe boek Heilige Geest

De populariteit van figuren als Jordan Peterson fascineert: Wat heeft de moderne mens eigenlijk te zoeken in oude mythes, Bijbelverhalen en traditionele geslachtsopvattingen? Dit lijkt hopeloos achterhaald. Ook filosoof Gabriël van den Brink zoekt in zijn nieuwe boek naar antwoorden. Volgens Van den Brink wordt onze tijd gedomineerd door te smalle mensbeelden - zoals de homo economicus en de mens als postmodernist - waarin geen adequaat antwoord wordt gegeven op wat de mens daadwerkelijk tot mens maakt. Hoewel uiteenlopend van aard hebben deze twee beelden beiden de neiging de voor-moderne geschiedenis van de mens te verloochenen, terwijl volgens Van den Brink in ons alledaagse leven allerlei elementen uit de gehele menselijke geschiedenis mee-resoneren, en we dat niet zomaar kunnen negeren.

Zo zegt hij over de ideeën van postmodernisten: “Het reduceren van verschillen tussen man en vrouw tot sociale constructies kan je alleen maar zeggen als je op de universiteit werk, geen kinderen hebt gehad en denkt dat alles om het ‘hoofd’ draait”. Volgens Van den Brink roept zo’n eenzijdige blik weerstand op en is het logisch dat de Jordan Petersons van deze wereld daar weer iets heel anders tegenover zetten. Van den Brink wil een stap voorbij deze impasse zetten door een nieuw mensbeeld te ontwikkelen, die ook recht doet aan bevindingen van de wetenschap. Door de menselijke (culturele) evolutie serieus te nemen kunnen we volgens Van den Brink waarden en beginselen ontwaren die overal ter wereld voorkomen. “Ik denk dat er een sfeer is van hogere en eeuwige waarden - een alledaagse transcendentie - die ver uitstijgen boven ons feitelijke leven. Die waarden worden ook continu door de geschiedenis gearticuleerd.” In dit gesprek voelt Ad Verbrugge hem hierover aan de tand.